Compassievolle grens

Eigenlijk had ik er al helemaal geen zin meer in, maar toch ging ik er mee door. Heb jij dat ook wel eens, dat je ergens mee doorgaat terwijl je emotioneel eigenlijk al met één been de deur uit bent? Je bent er niet meer helemaal bij en je geeft niet meer de volle honderd procent. En eigenlijk ben je daardoor niet eerlijk tegen de ander en al helemaal niet tegen jezelf…

Dit is een gastblog van 3 november 2021 geschreven voor Zettje in de goede richting.

De laatste tijd vraag ik me wel eens af waarom het zo moeilijk is om van richting te veranderen en aan iets anders te beginnen. Waarom blijven we in situaties hangen waar we niet blij van worden, maar gaan we door tot we echt niet meer verder kunnen? Tot we een spreekwoordelijke muur tegenkomen, tot een ander stop zegt of tot iemand ons eruit gooit.

Ik moet toegeven dat ik het vaak heel ver heb laten komen. Ik ben er een paar keer zelfs letterlijk uit gegooid, terwijl ik al weken, soms maanden merkte dat ik er eigenlijk mee wilde stoppen. Maar ik wachtte tot…

Tot wat?

Tot aan een herfstvakantie, tot aan een paar dagen alleen, tot aan een moment ergens in de toekomst waarop ik de rust zou kunnen nemen om er eens ‘goed over na te denken’. Waarop ik de ruimte kon creëren voor mijzelf, zodat ik, zonder invloed van buitenaf, kon voelen, denken, kijken wat ik nou wilde. 

Als HSP’er heb ik veel last van de gevoelens van anderen, ze beïnvloeden die van mij gemakkelijk. Ik kan in discussies bijvoorbeeld heel goed alle meningen als waarheid bezien, ik waai met alle winden mee want elk argument klinkt en voelt logisch. Ondanks dat je daar ook een positieve draai aan kunt geven, kom ik in de problemen zodra ik vergeet wat ikzelf eigenlijk denk en voel. 

Als ik me teveel inleef in de ander zijn of haar standpunten, wordt mijn eigen ruimte namelijk schaars.  

Ergens mee eens zijn terwijl je dat eigenlijk niet bent, is daarnaast niet eens eerlijk. Je liegt tegen de andere, maar ook tegen jezelf. En dat begon een paar jaar geleden te knagen. Het feit dat ik in alle eerlijkheid kon kijken naar hoe oneerlijk mijn toegeeflijke gedrag was, zorgde ervoor dat ik op zoektocht ging naar ‘hoe dan wel’. 

Natuurlijk kwam ik terecht bij het fenomeen grenzen stellen.

En daar zijn duizend en één theorieën over hoe je dat het beste kunt doen. Dus ik probeerde assertief te zijn en duidelijk te zeggen: tot hier en niet verder.

Maar ondanks dat ik genadeloos eerlijk was tegen mezelf, werkte voor mij het stellen van strikte grenzen eigenlijk niet. Ik ben een gevoelsmens, ik voel met je mee en het doet me pijn daar rigide op te reageren. Ik wil open blijven voor wat er om me heen gebeurt en soms is de waarheid dan niet iets wat ik keihard wil verkondigen. 

Want is iets wel de waarheid als het eigenlijk alleen maar mijn visie is?

Ik bleef een tijdje stoeien met het stellen van mijn grenzen tot ik het woord ‘compassievolle grens’ tegen kwam. Want wat blijkt uit onderzoek van Brené Brown: de meest compassievolle mensen zijn ook het meest duidelijk in het stellen van hun grenzen.

Dat klinkt raar, maar volgens mij komt dat omdat we compassie verwarren met aardig zijn, terwijl het veel meer te maken heeft met aanwezig kunnen zijn met de waarheid, zonder daar veel gewicht aan te hangen.

Het stellen van een compassievolle grens betekent dan ook dat je ondanks de moeilijke emoties die je voelt toch met compassie luistert naar de behoefte die onder bijvoorbeeld die opkomende woede ligt.

Voor het stellen van compassievolle grenzen moet je ten eerste compassievol maar met eerlijkheid naar jezelf kunnen zijn. Ik moest dus heel open naar mijzelf kijken, ontdekken waar ik tegen mijn zin in mee ging met anderen, onderzoeken waarom ik dat deed en daarin mijn gedrag veranderen.   

Ik kan je zeggen, wat ik tegenkwam, zag er niet echt appetijtelijk uit: ik ontdekte een hoop on-zin, die ik mezelf jarenlang had verteld.

Maar door aandacht te geven aan de emoties en de conditionering die daarachter lag, werd ik me bewuster van mijn keuzes en waarom ik die gemaakt had. Nu weet ik steeds beter wat wel en niet goed voor mij is, wat echt van mij is en wat van een ander.

En dat heeft direct effect op de grenzen die ik stel, want mijn ja en mijn nee komen steeds meer vanuit een plaats van authenticiteit. Door compassie kan ik ook veel beter naar de ander luisteren, zonder me daardoor getriggerd te voelen.

En dat is precies wat ik wilde: ik hoor nu beter wat diegene wil en verlangt, maar voel minder de druk om mijn verlangens te negeren, de druk om mijn mening aan te passen. En natuurlijk gaat dat wel eens mis, maar ik voel me nu al veel meer zoals Brené Brown die zei, toen ze zelf betere grenzen kon stellen: 

‘Ik ben niet meer zo lief; maar ik ben wel veel liefdevoller."

Lees ook mijn blogposts over grenzenstellen, nee zeggen en dat dit woordje een volle zin is.

Liefs,

Daphne